Likovni puls epohe

U knjizi koju u svojoj relevantnoj biblioteci “Kritika” objavljuje MUZEJ ZEPTER, plodni stvaralac Andrej Tišma predstavlja se izborom kritičkih osvrta na izložbe novomedijske umetnosti i nizom kraćih estetičkih eseja o njenoj istoriji, značaju i smislu. Reč je o jedinstvenom odgovoru na pitanja što su ih u ljudima dramatično izazvala, pre svega, konceptualistička istraživanja, pokrenuta šezdesetih godina prošlog veka, koja su, premeštanjem težišta kreacije u sferu mentalne aktivnosti i projektnih zamisli, iz osnova narušila ekvilibrijum sadržan u široko prihvaćenoj Hegelovoj definiciji umetnosti kao „čulnog prosijavanja ideje“, to jest, osobenog spoja materijalnog i duhovnog, forme i sadržine. Ovaj prodor ka mentalnom i tendenciju dematerijalizacije umetničkog objekta Andrej Tišma sagledava kao odlučujuće podsticaje za nastanak ne samo inovativne nego i sasvim nove estetske produkcije, koju naziva „duhovna umetnost“. Tim pojmom on obuhvata ostvarenja konceptualizma, ali i paralelne razvoje praksi performansa, hepeninga, bodi-arta, videa, mejl-arta, digitalnih printova i internet umetnosti. Prateći izlagačku delatnost izniklu iz tih novih polja stvaralaštva – onih što u posmatraču često izazivaju frustraciju i gnevne reči: „ovo nije umetnost“ – Tišma nam dovodi istoriju umetničkih tokova do samih naših vrata i najaktuelnijeg, današnjeg dana. Ako imamo u vidu poslovični zaostatak u udžbenicima i kunstistorijskoj literaturi, a ne samo u svesti neposvećenih, Tišmina tumačenja i objašnjenja fenomena koji radikalno izmiču tradicionalnoj pojmovnoj aparaturi ukazaće nam se kao veoma značajna i preko potrebna...
Đorđe Malavrazić